1. Lựa chọn và chuẩn bị nguyên liệu
Quy trình đúc van nước bắt đầu từ việc lựa chọn nguyên liệu đồng phù hợp. Thông thường, các loại hợp kim được sử dụng là đồng thau (hợp kim đồng – kẽm) hoặc \ (đồng nguyên chất hoặc pha lượng nhỏ thiếc, chì). Đây là những loại hợp kim có độ bền cơ học cao, chịu được nhiệt độ và áp lực, đồng thời có khả năng chống ăn mòn tốt trong môi trường ẩm ướt.
Nguyên liệu sau khi được kiểm tra chất lượng sẽ được cắt, làm sạch và sắp xếp để chuẩn bị đưa vào lò nung.
2. Nung chảy kim loại
Đồng được đưa vào lò nung chuyên dụng và được nung chảy ở nhiệt độ từ 950°C đến hơn 1080°C tùy loại hợp kim. Trong giai đoạn này, việc kiểm soát nhiệt độ đóng vai trò rất quan trọng để đảm bảo đồng chảy đều, không bị tạp chất hoặc tạo bọt khí bên trong.
Các chất tạp sẽ được loại bỏ thông qua quá trình gạn tạp và khử oxy trước khi đổ khuôn.
3. Tạo khuôn đúc
Khuôn đúc van nước có thể được làm bằng cát, kim loại, hoặc gốm chịu nhiệt, tùy theo công nghệ áp dụng. Khuôn phải đảm bảo độ chính xác cao về kích thước, hình dạng, và bề mặt bên trong để đảm bảo sản phẩm sau đúc đạt tiêu chuẩn kỹ thuật.
Đây là bước cực kỳ quan trọng, vì hình dáng của khuôn quyết định trực tiếp đến hình dạng, cấu tạo và độ hoàn thiện của chiếc van sau khi đúc.
4. Rót đồng nóng chảy vào khuôn
Sau khi khuôn đã được chuẩn bị và đồng được nung chảy đến nhiệt độ yêu cầu, thợ đúc sẽ tiến hành rót kim loại nóng chảy vào khuôn. Quá trình này đòi hỏi sự nhanh chóng và chính xác để tránh hiện tượng rỗ khí, nứt nẻ hoặc không đầy khuôn.
Kỹ thuật rót có thể là rót trọng lực hoặc rót áp lực thấp, tùy thuộc vào yêu cầu kỹ thuật và thiết bị của nhà máy.
5. Làm nguội và tháo khuôn
Khi đồng đã được rót đầy khuôn, khuôn sẽ được để nguội trong một khoảng thời gian nhất định. Sau khi kim loại đã đông cứng hoàn toàn, thợ đúc sẽ tháo khuôn và lấy sản phẩm thô ra ngoài.
Sản phẩm ở giai đoạn này được gọi là phôi đúc van nước – tuy có hình dáng tương đối hoàn chỉnh nhưng vẫn còn nhiều bavia, chi tiết chưa sắc nét.
6. Gia công cơ khí và hoàn thiện
Phôi đúc sẽ được đưa vào các máy gia công CNC để cắt gọt, tiện ren, khoan lỗ và xử lý bề mặt một cách chính xác. Công đoạn này giúp van đạt được các thông số kỹ thuật chính xác, đảm bảo khả năng lắp đặt và vận hành tốt.
Sau khi gia công, sản phẩm còn được đánh bóng, phun phủ chống oxy hóa, hoặc xi mạ niken để tăng độ bền và tính thẩm mỹ.
7. Kiểm tra chất lượng
Trước khi xuất xưởng, mỗi chiếc van nước bằng đồng sẽ trải qua quy trình kiểm định chất lượng nghiêm ngặt:
-
Kiểm tra độ kín (không rò rỉ nước/gas)
-
Kiểm tra khả năng chịu áp lực
-
Đo kiểm kích thước theo tiêu chuẩn
-
Kiểm tra độ bền cơ học, độ ăn mòn
Chỉ những sản phẩm đạt chuẩn mới được đóng gói và đưa ra thị trường.
Kết luận
Toàn bộ quy trình đúc đồng van nước là sự kết hợp tinh tế giữa kinh nghiệm thủ công truyền thống và công nghệ hiện đại. Mỗi công đoạn đều yêu cầu sự tỉ mỉ, chính xác và kỹ thuật cao để tạo ra những sản phẩm van nước chất lượng, bền bỉ và an toàn.
Không chỉ là một chi tiết kỹ thuật, chiếc van nước bằng đồng còn là minh chứng cho sự nỗ lực không ngừng của ngành cơ khí trong việc mang lại giải pháp bền vững và hiệu quả cho hệ thống cấp thoát nước ngày nay.